Meer over Toxoplasmose
Wanneer je tijdens de zwangerschap besmet raakt met toxoplasmose dan kan dit ernstige gevolgen hebben voor je kind. Maar wat is toxoplasmose? En hoe kan je besmetting voorkomen?
Symptomen van
Toxoplasmose of de kattenziekte veroorzaakt meestal slechts lichte griepachtige symptomen: vermoeidheid, lusteloosheid, opgezwollen klieren. Bij mensen met een verzwakt immuunsysteem, bv. AIDS patienten, kunnen de symptomen ernstiger zijn.
De gevolgen zijn het zwaarst wanneer de foetus meest kwetsbaar is, in het begin van de zwangerschap.« Zwangerschapsmasker of melasma | Listeria tijdens de zwangerschap »
Over de parasiet, Toxoplasma gondii
Toxoplasmose wordt veroorzaakt door een parasiet, Toxoplasma gondii. De normale gastheer van deze parasiet zijn katachtigen, vandaar ook de naam kattenziekte. In de levenscyclus van Toxoplasma gondii spelen de mens en eventuele andere (zoog)dieren zoals muizen wel een rol als tussengastheer:
Oocysten van T. gondii, de parasiet
verantwoordelijk voor toxoplasmose
figuur: in public domain
- In de dunne darm van katachtigen worden oocysten gevormd, dit zijn niet-infectieuze sporen die de katachtigen uitscheiden via hun uitwerpselen.
- Wanneer je slecht gewassen groenten of rauw vlees eet, of wanneer je in contact komt met de uitwerpselen van katachtigen kunnen de oocysten in je spijsverteringsstelsel terechtkomen.
- De opgenomen oocysten gaan in je darmen evolueren tot tachyzoiden die zich verder verspreiden in het lichaam, je hebt nu toxoplasmose. Het is tijdens deze fase dat er risico is voor overdracht naar de foetus.
Symptomen van 
Toxoplasmose of de kattenziekte veroorzaakt meestal slechts lichte griepachtige symptomen: vermoeidheid, lusteloosheid, opgezwollen klieren. Bij mensen met een verzwakt immuunsysteem, bv. AIDS patienten, kunnen de symptomen ernstiger zijn.
Gevolgen tijdens de zwangerschap
Wanneer de parasiet overgedragen wordt naar de foetus, wat zeker niet altijd het geval is wanneer je tijdens de zwangerschap besmet raakt, kunnen de gevolgen ernstig zijn. De foetus heeft nog geen ontwikkeld immuunsysteem en is dus erg kwetsbaar voor toxoplasmose. De parasiet kan mentale achterstand, ernstige oogafwijkingen of waterhoofd veroorzaken. In het slechtste geval sterft de foetus.De gevolgen zijn het zwaarst wanneer de foetus meest kwetsbaar is, in het begin van de zwangerschap.
De kans dat de parasiet de foetus bereikt is ‘slechts’ 10 procent in het begin van de zwangerschap, maar loopt op tot 70 procent op het einde van de zwangerschap.
Hoe besmetting toxoplasmose voorkomen
Laat in het begin van je zwangerschap zeker nagaan met een bloedonderzoek of je immuun bent voor toxoplasmose. Ben je immuun dan is er vrijwel geen risico, ben je niet immuun dan moet je vooral goed in het achterhoofd houden hoe je besmet kan worden. Er bestaat geen vaccin tegen toxoplasmose. Je kan op verschillende manieren toxoplasmose oplopen:- Door contact met uitwerpselen van katten: uitkuisen van de kattenbak, werken in de tuin, eten van slecht gewassen groenten, enz.
- Eten van onvoldoende gebakken vlees dat besmet is met de parasiet.
- Zorg dat vlees steeds volledig gaar is, vermijd rauw vlees.
- Kies steeds voor gepasteuriseerde melk en voor zuivelproducten op basis van gepasteuriseerde melk.
- Was groenten en fruit steeds grondig voor gebruik.
- Draag handschoenen bij het tuinieren en was goed je handen.
- De kattenbak uitkuisen doe je niet zelf tijdens je zwangerschap.
- Laat de kattenbak regelmatig uitkuisen, minstens twee keer per week.
- Was je handen regelmatig, zeker na aanraking van rauw vlees, je huisdieren of na het tuinieren.