Pre-eclampsie of zwangerschapsvergiftiging
Zwangerschapsvergiftiging, ook wel gekend als pre-eclampsie, is een aandoening die plots kan opduiken tijdens de zwangerschap. De oorzaken zijn nog maar vaag bekend en momenteel is enkel behandeling van de symptomen mogelijk.
In sommige gevallen kan zwangerschapsvergiftiging een meer ernstige vorm aannemen, waardoor ziekenhuisopname of zelfs een vroegtijdige opwekking van de geboorte nodig is.
Deze aandoening komt het meeste voor na de 24ste week van de zwangerschap en tot 72 uur na de bevalling. Je kan maar zeggen dat het risico geweken is wanneer er 72 uur na de bevalling nog geen symptomen zijn opgetreden. Tijdens de zwangerschap past je bloedsomloop zich aan: het bloedvolume neemt sterk toe en je bloedvaten zetten uit, bij de meeste vrouwen daalt de bloeddruk licht tijdens de zwangerschap. Bij pre-eclampsie is er een minder sterke toename van het bloedvolume en trekken de bloedvaten samen, de bloeddruk zal stijgen. Wanneer de bloedsomloop zich slecht aanpast aan de zwangerschap veroorzaakt dit een slechtere doorbloeding van onder andere de nieren, de hersenen en de moederkoek.
De symptomen van zwangerschapsvergiftiging zijn zeer algemeen en dus niet meteen reden tot ongerustheid tijdens de zwangerschap: hoofdpijn, misselijkheid, vochtophoping.
Indien je na week 20 van de zwangerschap (opnieuw) last krijgt van misselijkheid of hoofdpijn, of wanneer je regelmatig last hebt van verschillende symptomen uit onderstaand overzicht dan raapleeg je best een arts.
Deze zal de diagnose pre-eclampsie pas stellen wanneer je bovenop een aantal andere symptomen ook nog hoge bloeddruk en teveel eiwit in de urine hebt.
Het regelmatig controleren van je bloeddruk is dan ook belangrijk tijdens de zwangerschap, zo kan een stijging na week 20 makkelijk opgemerkt worden en kan de diagnose tijdig gesteld worden.
Een meer volledige lijst van de symptomen die je zelf kan vaststellen:
« Neurale buisdefecten | Zwangerschapskwaaltjes »
Deze aandoening komt het meeste voor na de 24ste week van de zwangerschap en tot 72 uur na de bevalling. Je kan maar zeggen dat het risico geweken is wanneer er 72 uur na de bevalling nog geen symptomen zijn opgetreden. Tijdens de zwangerschap past je bloedsomloop zich aan: het bloedvolume neemt sterk toe en je bloedvaten zetten uit, bij de meeste vrouwen daalt de bloeddruk licht tijdens de zwangerschap. Bij pre-eclampsie is er een minder sterke toename van het bloedvolume en trekken de bloedvaten samen, de bloeddruk zal stijgen. Wanneer de bloedsomloop zich slecht aanpast aan de zwangerschap veroorzaakt dit een slechtere doorbloeding van onder andere de nieren, de hersenen en de moederkoek.
Oorzaken pre-eclampsie
De oorzaak van zwangerschapsvergiftiging is nog onbekend, wel zijn er een aantal risicofactoren waarvan bekend is dat ze de kans op deze aandoening vergroten:
- eerste zwangerschap
- leeftijd boven de 35 jaar
- meerlingenzwangerschap
- roken
- aandoeningen zoals suikerziekte, hoge bloeddruk, stollingsafwijkingen
- erfelijke factoren, indien pre-eclampsie reeds voorkwam in de familie loop je zelf ook een hoger risico
Symptomen en diagnose
De symptomen van zwangerschapsvergiftiging zijn zeer algemeen en dus niet meteen reden tot ongerustheid tijdens de zwangerschap: hoofdpijn, misselijkheid, vochtophoping.
Indien je na week 20 van de zwangerschap (opnieuw) last krijgt van misselijkheid of hoofdpijn, of wanneer je regelmatig last hebt van verschillende symptomen uit onderstaand overzicht dan raapleeg je best een arts.
Deze zal de diagnose pre-eclampsie pas stellen wanneer je bovenop een aantal andere symptomen ook nog hoge bloeddruk en teveel eiwit in de urine hebt.
Het regelmatig controleren van je bloeddruk is dan ook belangrijk tijdens de zwangerschap, zo kan een stijging na week 20 makkelijk opgemerkt worden en kan de diagnose tijdig gesteld worden.
Een meer volledige lijst van de symptomen die je zelf kan vaststellen:
- hoofdpijn
- misselijkheid, nijging tot braken in de tweede helft van de zwangerschap
- schuimende urine, dit wijst op teveel eiwit
- tintelingen in je vingers
- vochtophoping, bv. gezwollen handen of enkels
- gezichtsstoornissen zoals lichtflitsen of sterretjes zien
- pijnlijk, gespannen gevoel bovenin je buik
Risico’s van pre-eclampsie
Bij zwangerschapsvergiftiging is er een slechtere doorbloeding van de moederkoek, dit kan een tekort aan voedingsstoffen of zelfs zuurstoftekort veroorzaken bij de foetus. Hierdoor kan de groei van het ongeboren kind vertragen, in het slechtste geval kan zwangerschapsvergiftiging vroeggeboorte of zelfs het overlijden van de foetus veroorzaken. Ook voor de moeder zijn er risico’s omdat een slechte doorbloeding de goede werking van bijvoorbeeld lever en nieren in het gedrang brengt. Lichamelijke klachten verdwijnen meestal kort na de bevalling en bloedvaten, nieren of andere organen ondervinden geen blijvende schade. Soms kan het wel tot een jaar na de bevalling duren eer je je weer helemaal de oude voelt. Meestal blijft de ernst van de symptomen beperkt, en zijn er mits goede opvolging geen sterk verhoogde risico’s voor moeder of kind. Slechts zelden moet een bevalling vroeger ingeleid worden. Echter soms neemt zwangerschapsvergiftiging een meer ernstige vorm aan:- Het HELLP syndroom heeft dezelfde symptomen als zwangerschapsvergiftiging maar dan ernstiger: sterk verhoogde bloeddruk, eiwitverlies, vochtophoping, enz. Behandeling met onder andere bloeddrukverlagende middelen, een strikte opvolging en voldoende rust zijn hier nodig. HELLP staat voor Hemolyse (afbraak rode bloedcellen) Elevated Liver enzymes (verhoogde aanmaak lever enzymes) Low Platelets (laag aantal bloedplaatjes).
- Eclampsie is net als het HELLP syndroom een meer ernstige vorm van pre-eclampsie. Bij eclampsie zijn de symptomen hetzelfde maar ernstiger, en daarbovenop treden stuipen op. Deze stuipen zijn te vergelijken met een epileptische aanval en bijzonder gevaarlijk voor zowel moeder als kind. Met eclampsie word je meestal onmiddelijk in het ziekenhuis opgenomen.